អាហារប្រពៃណីខ្មែរដែលមិនអាចរំលងបាន នាពិធីបុណ្យអុំទូក!
ត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ហើយ ឬនៅ! ពិធីបុណ្យប្រពៃណីខ្មែរជិតមកដល់ហើយ! ពិធីបុណ្យអុំទូក អកអំបុក បណ្តែតប្រទីប អកអំបុក និងសំពះព្រះខែ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍រយៈពេលបីថ្ងៃ ដែលទាក់ទាញមនុស្សរាប់លាននាក់មកទីក្រុងភ្នំពេញ ក៏ដូចជាទៅតាមបណ្តាខេត្តនានា ដោយពួកគេរីករាយនឹងការប្រណាំងទូក បាញ់កាំជ្រួច ការប្រគុំតន្ត្រី និងកម្មវិធីជាច្រើនទៀត។ ពិធីបុណ្យនេះក៏បង្ហាញពីមុខម្ហូបដ៏សម្បូរបែប និងចម្រុះរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលត្រូវបានជះឥទ្ធិពលដោយវប្បធម៌ និងសម័យកាលប្រវត្តិសាស្ត្រផ្សេងៗ។
1. អំបុក
សូមចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងអាហារពិសេសក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យអុំទូករបស់យើងមុនគេ ជាអាហារដែលខ្វះមិនបាននោះគឺ "អំបុក"។ ម្ហូបពិសេសមួយមុខនេះធ្វើឡើងដោយការបំពងគ្រាប់ស្រូវនៅក្នុងអង្កាមរហូតដល់វាឡើង បន្ទាប់មកបុកវានៅក្នុងត្បាល់ រហូតទាល់តែវាប្រែជាទន់រលោង។ បន្ទាប់មកយកទៅញ៉ាំជាមួយនឹងផ្លែឈើតាមរដូវកាលដូចជាខ្ទិះដូង និងចេក។ អំបុក មានអត្ថន័យពិសេសសម្រាប់ពិធីបុណ្យអុំទូក ដោយសារវាត្រូវបានភ្ជាប់ជាមួយនឹងរឿងព្រេងរបស់ស្តេចពស់ដ៏អស្ចារ្យ ដែលបានការពារប្រទេសកម្ពុជាពីកងទ័ពបរទេសដោយការបង្កឲ្យមានទឹកជំនន់ដ៏ធំ។
2. អាម៉ុក
មុខម្ហូបមួយមុខក្នុងពិធីបុណ្យ ក៏ដូចជាមុខម្ហូបរបស់ខ្មែរគឺ “អាម៉ុក” សម្លខ្ទិះដូងក្រអូបដែលចំហុយដោយស្លឹកចេកហូបជាមួយបន្លែស្រស់ៗ។ ម្ហូបមួយមុខនេះ មានគ្រឿងផ្សំ ដែលអ្នកមិនអាចខ្វះបាននោះគឺស្លឹកគ្រៃ ក្រូចឆ្មា ផ្កាខាត់ណា និងគ្រឿងផ្សំចម្រាញ់ផ្សេងទៀត បានធ្វើឱ្យអាម៉ុកក្លាយជាជម្រើសម្ហូបប្រពៃណី និងពេញនិយមបំផុតសម្រាប់ប្រជាជនខ្មែរ ជាពិសេសសម្រាប់ជនបរទេសគួរតែសាកភ្លក់ឲ្យបានម្តង ដឹងតែជាប់ចិត្ត ជាប់មាត់ហ្មង។
3. គុយទាវ
មុខម្ហូបដ៏ពេញនិយមមួយទៀតនៅក្នុងសង្គម ខែ្មរគឺ “គុយទាវ” ម្ហូបនេះជាធម្មតាត្រូវបានគេបរិភោគជាអាហារពេលព្រឹក។ គុយទាវ គឺជាគុយទាវមួយប្រភេទដែលមានរសជាតិសាច់ជ្រូក ឬសាច់គោ និងសណ្តែកបណ្តះ មានរសជាតិឈ្ងុយឆ្ងាញ់ បើបានលាយជាមួយខ្ទឹមសបំពង ជី និងស្លឹកខ្លឹម កាន់តែឈ្ងុយ។ ស៊ុបត្រូវបានធ្វើដោយសាច់ជ្រូក ឆ្អឹងគោ ឬសាច់ប្រហិត ហើយជួនកាលក៏មានគ្រឿងសមុទ្រ។
4. ប្រហុកខ្ទិះ
ម្ហូបដែលអ្នកមិនគួរខកខានក្នុងអំឡុងពេលបុណ្យអុំទូក ឬពេលណាដែលអ្នកមកលេងនៅកម្ពុជាគឺ "ប្រហុកខ្ទិះ"។ ម្ហូបមួយមុខនេះធ្វើ ឡើងមកពីប្រហុកសាច់ត្រី ដំឡូង ផ្សិត និង គ្រឿងទេសផ្សេងៗទៀត។ ប្រហុកខ្ទិះ ដ៏ឈ្ងុយឆ្ងាញ់នេះ បើបានញ៉ាំជាមួយបន្លែស្រស់ៗ និងបាយកក ដឹងតែជាប់ចិត្តតែម្ដង។
5. នំបញ្ចុក
ម្ហូបមួយមុខៗ គឺតំណាងឱ្យភាពរុងរឿង សាមគ្គីភាព និងលាភសំណាង។ ហើយក្នុងនោះក៏មាន “នំបញ្ចុក” ដែរ ដែលភាគច្រើនគេតែងតែញ៉ាំជាអាហារពេល ព្រឹក ថ្ងៃត្រង់ រីឯពេលល្ងាចក៏គេនិយមញ៉ាំដែរ។ នំបញ្ចុកធ្វើមកពីអង្ករ ដាក់ស្រូបជាមួយហ្នឹងសម្លរការីខ្មែរ ដែលមានពណ៌បៃតង មានលាយជាមួយសាច់ត្រី រសជាតិឆ្ងាញ់ គ្មានគូប្រៀបទេ កាន់តែពិសេសទៀតនោះគឺនៅពេលដែលបានដាក់បន្លែស្រស់ៗលាយជាមួយនឹងម្ហូបមួយមុខនេះ ហើយថែមក្រូច ម្ទេស និងអំបិលបន្តិច ធ្វើឲ្យនំបញ្ចុកមានរសជាតិផ្អែម ជូរ ប្រៃ ហឹរ ចូលជាតិគ្នា ឆ្ងាញ់សាហាវ ឆក់យកបេះដូងរបស់អ្នកញ៉ាំគ្រប់ៗគ្នា។
ពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប អកអំបុក និងសំពះព្រះខែ មិនត្រឹមតែជាពិធីបុណ្យវប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរប៉ុណ្ណោះទេ។ វាក៏ជាការផ្សងព្រេងដែលបង្ហាញពីមុខម្ហូបដ៏ឈ្ងុយឆ្ងាញ់ និងការរំលឹកគុណនៃប្រទេសកម្ពុជា។ កុំរំលងការចូលរួមអបអរសាទរ ពិធីបុណ្យប្រពៃណីមួយនេះឲ្យសោះ ព្រោះវាជាពិធីបុណ្យអុំទូកប្រពៃណីជាតិខ្មែរ ដ៏អស្ចារ្យនេះ និងអាចផ្ដល់បទពិសោធន៍ ភាពសប្បាយរីករាយ ដែលអ្នកមិនអាចបំភ្លេចបាន។